W Ministerstwie Finansów trwają prace nad projektem nowelizacji przepisów o podatkach dochodowych. Głównym celem Resortu jest „uszczelnienie” systemu podatków dochodowych, a w konsekwencji ograniczenie możliwości optymalizacji podatkowej z wykorzystaniem spółki komandytowo-akcyjnej (SKA).
Według założeń projektu, dochody spółki komandytowo-akcyjnej zostaną opodatkowane podatkiem CIT. W obecnym stanie prawnym opodatkowanie jest jednokrotne, a podatnikami są jedynie wspólnicy. Natomiast wedle nowego projektu ustawy, podatek dochodowy byłby pobierany dwukrotnie tak jak w przypadku spółek kapitałowych, gdzie raz płaci go sama spółka, a drugi raz – jej wspólnicy od wypłacanej im dywidendy.
Ministerstwo zaczęło przyglądać się spółkom komandytowo-akcyjnym po kilku tegorocznych rozstrzygnięciach NSA bardzo korzystnych podatkowo dla wspólników takich spółek. W uchwale NSA z dnia 16 stycznia 2012 r. (sygn. akt II FPS 1/11) sąd przesądził, że podatnik, posiadający status akcjonariusza w takiej spółce nie ma obowiązku płacenia miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy. Sąd uznał, że akcjonariusz jest tzw. inwestorem biernym oraz pełni w spółce inną funkcję niż komplementariusz. Wspólnicy mogą przesunąć w czasie zapłatę podatku, o ile nie będą wypłacać zysku, a przeznaczą go na inwestycje. W konsekwencji akcjonariusz zapłaci podatek dopiero w momencie faktycznej wypłaty dywidendy. Pokłosiem tego wyroku była interpretacja ogólna ministra finansów z dnia 11 maja 2012 (nr DD5/033/1/12/KSM/DD-125) potwierdzająca jego główne tezy. Spór na tle opodatkowania wspólników spółki komandytowo-akcyjnej toczył się pomiędzy podatnikami a fiskusem już od kilku lat. Towarzyszył mu stały i wyraźny wzrost tego typu podmiotów na rynku. Wielu przedsiębiorców zdecydowało się na restrukturyzacje swojej działalności, której celem miało być działanie właśnie w tej formie prawnej. Po tych rozstrzygnięciach ostatecznie przyznano jednak rację podatnikom co w efekcie czyni spółkę komandytowo-akcyjną najkorzystniejszą pod względem obciążeń podatkowych formą prowadzenia działalności gospodarczej. Skoro więc Ministerstwo Finansów przegrało spór co do interpretacji aktualnie obowiązujących przepisów zdecydowało się na ich zmianę tak, aby ukrócić możliwości optymalizacji.
To zła informacja dla wszystkich tych którzy dokonali restrukturyzacji swojej działalności i np. przekształcili swoje przedsiębiorstwa w spółki komandytowo-akcyjne po to tylko by zaoszczędzić na podatkach. Oznacza to, że ich działania w niedługim okresie nie przyniosą zamierzonego efektu.
To sygnał również dla tych, którzy dopiero zastanawiają się nad założeniem takiej spółki – trzeba poszukać innej formy optymalizacji podatkowej swoich przychodów z działalności gospodarczej (takie możliwości wciąż dają obowiązujące przepisy).
Najczęściej teraz zadawanym pytaniem w kontekście planowanych zmian jest kwestia czasu kiedy wejdą one w życie i tym samym ile czasu pozostaje podatników na podjęcie decyzji co dalszych kroków i być może kolejnej restrukturyzacji. Projekt nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych jest na etapie uzgodnień wewnątrzresortowych, jednak na stronie Ministerstwa Finansów nie ma wskazanie daty wejścia w życie. Z dużym prawdopodobieństwem można założyć, iż będzie to już jednak początek przyszłego roku.
Proponowane zmiany spowodują zapewne nie małe zamieszanie na rynku. Niektóre branże rynku bowiem szczególnie upodobały sobie tę formę działalności (np. fundusze inwestycyjne).
W projekcie nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych znalazły się również regulacje w zakresie opodatkowania wypłat dywidendy w formie rzeczowej dla udziałowców. Przyczyn tych zmian należny upatrywać w korzystnym dla podatników wyroku NSA z dnia 8 lutego 2012 r. (sygn. akt II FSK 1384/10). W uzasadnieniu Sąd zajął wyraźne stanowisko, że spółka dokonująca wypłaty dywidendy w formie rzeczowej nie uzyskuje w wyniku tej operacji żadnego przychodu podatkowego. Ponadto podkreślono, że opodatkowanie wypłaty dywidendy po stronie spółki prowadziłoby do wielokrotnego opodatkowania.
Zapewne mimo powyższych działań Resortu Finansów, mających na celu ukształtowanie przepisów w jeszcze bardziej profiskalny sposób, przedsiębiorcy będą nadal poszukiwać innych form optymalizacji, a takie wciąż będą istnieć niezależnie od planowanych obecnie zmian.