1.  Nowe zasady odliczania VAT od samochodów wykorzystywanych w firmie od 1 kwietnia 2014 r.

   1.    Auta stanowiące własność podatnika

   1 kwietnia tego roku wchodzą w życie przepisy zmieniające dotychczasowe zasady odliczania podatku VAT od samochodów wykorzystywanych na cele związane z działalnością gospodarczą. Zgodnie z nowymi zasadami, od 1 kwietnia podatnicy będą mogli odliczyć 100% podatku VAT od zakupu, wydatków eksploatacyjnych oraz zakupu paliwa od każdego rodzaju pojazdu wykorzystywanego w firmie wyłącznie do celów związanych z działalnością gospodarczą. Prawo to będzie przysługiwać także podatnikom wykorzystującym w firmie pojazdy osobowe o masie do 3.5 tony. Z możliwości odliczenia pełnego VAT od samochodu będą mogli jednak skorzystać podatnicy wyłącznie w sytuacji, gdy:

   1. sposób wykorzystywania tego pojazdu przez podatnika, zwłaszcza określony w ustalonych przez niego zasadach jego używania, dodatkowo potwierdzony prowadzoną przez podatnika dla tych pojazdów ewidencją przebiegu pojazdu, wykluczy jego użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub
   2.  konstrukcja tego pojazdu wykluczy jego użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub będzie powodowała, że użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą będzie nieistotne lub
   3. będą to pojazdy specjalne, które spełniać będą również warunki zawarte w odrębnych przepisach określone dla następujących przeznaczeń: agregat elektryczny/spawalniczy, do prac wiertniczych, koparka, koparkospycharka, ładowarka, podnośnik do prac konserwacyjno-montażowych, żuraw samochodowy, jeżeli z dokumentów wydanych zgodnie z przepisami o ruchu drogowym wynikać będzie, że dany pojazd jest pojazdem specjalnym.

Ad 1. Zgodnie z tymi zasadami podatnik będzie mógł odliczyć pełen VAT od samochodu osobowego pod warunkiem spełnienia następujących obowiązków dokumentacyjnych:
1.  po pierwsze należy określić sposób wykorzystywania pojazdu w firmie (np. w formie instrukcji wewnętrznej przekazanej także pracownikom korzystającym z samochodu w celach służbowych, określającej zasady wykorzystywania pojazdu firmowego i zakaz jego użycia do celów prywatnych),
2.   po drugie należy prowadzić w sposób rzetelny ewidencję przebiegu pojazdu, z której będzie wynikało, że samochód wykorzystywany jest wyłącznie w celach firmowych,
3.   dodatkowo o fakcie wykorzystywania danego pojazdu wyłącznie do celów firmowych należy  poinformować właściwego Naczelnika Urzędu Skarbowego w ciągu 7 dni od dnia, w którym został poniesiony pierwszy wydatek związany z użytkowaniem pojazdu. W tym celu ustawodawca przewidział nowy wzór deklaracji VAT-26, w której podatnik będzie musiał określić markę, model, kolor, numer rejestracyjny, rok produkcji i datę nabycia pojazdu. Ponadto będzie trzeba zawrzeć w niej informację o dacie poniesienia pierwszego wydatku związanego z danym pojazdem oraz dacie zmiany sposobu jego wykorzystywania.

Ad 2.  Jeśli chodzi o drugą możliwość przewidzianą w ustawie dla pełnego odliczenia VAT od samochodu, to w jej przypadku najistotniejsza będzie konstrukcja danego pojazdu. Zgodnie z przepisami pełne odliczenie VAT będzie możliwe tylko w razie zakupu paliwa (oleju, gazu) do napędu:
–    pojazdów samochodowych, innych niż samochody osobowe, mające jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą:
–    klasyfikowane na podstawie przepisów o ruchu drogowym do podrodzaju: wielozadaniowy, van, lub
–    z otwartą częścią przeznaczoną do przewozu ładunków;
–    pojazdów samochodowych, innych niż samochody osobowe, które posiadać będą kabinę kierowcy z jednym rzędem siedzeń i nadwozie przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu.
Spełnienie powyższych warunków musi zostać potwierdzone odpowiednim zaświadczeniem wydanym na podstawie badania przeprowadzonego w okręgowej stacji kontroli pojazdów, a właściwy wpis musi znaleźć się także w dowodzie rejestracyjnym pojazdu.
W razie niespełnienia któregokolwiek z wyżej wskazanych warunków podatnik będzie miał prawo wyłącznie do odliczenia 50% VAT od zakupu pojazdu i wydatków eksploatacyjnych z nim związanych.

2.    Auta leasingowane lub wynajmowane

Istotne zmiany dotyczyć będą także prawa do odliczenia podatku w przypadku pojazdów leasingowanych. Zgodnie z przyjętymi przepisami, które wejdą w życie 1 kwietnia 2014 roku, prawo do pełnego odliczenia VAT zarówno od rat leasingowych, wydatków eksploatacyjnych, jak i zakupu paliwa będą mieli podatnicy wykorzystujący leasingowany pojazd wyłącznie do celów firmowych i spełniający wszystkie warunki wskazane w ustawie o VAT.

Podatnicy wykorzystujący leasingowany pojazd w tzw. modelu mieszanym będą mieli prawo do odliczenia 50% podatku naliczonego od rat leasingowych i wydatków eksploatacyjnych. Zasady te nie będą więc w sposób zasadniczy różniły się od tych przewidzianych dla wykorzystywanych w firmie pojazdów, będących jej własnością.

W przepisach przejściowych do ustawy został wprowadzony jednak jeden istotny wyjątek: podatnicy, którzy przed 1 kwietnia 2014r. zawarli umowę leasingu pozwalającą na 100% odliczenia podatku VAT i w stosunku do których doszło do faktycznego wydania pojazdu do 1 kwietnia 2014 roku, zachowają prawo do odliczania całego podatku naliczonego od rat leasingowych także po wejściu w życie nowych przepisów. Trzeba jednak zaznaczyć, że w celu jednak utrzymania prawa do pełnego odliczenia podatku od rat leasingowych, podatnicy będą dodatkowo zobowiązani dokonać rejestracji danej umowy leasingu u Naczelnika Urzędu Skarbowego w ciągu 30 dni od wejścia w życie omawianych regulacji, a więc do 2 maja 2014 roku. Co warte podkreślenia, w tym przypadku nie będzie konieczne prowadzenie ewidencji przebiegu pojazdu po 1 kwietnia tego roku.

3.    Odliczanie VAT od paliwa

Zgodnie z nowymi zasadami, od 1 kwietnia podatnicy będą mogli odliczyć 100% podatku VAT od zakupu paliwa od każdego rodzaju pojazdu wykorzystywanego w firmie wyłącznie do celów związanych z działalnością gospodarczą.

W przypadku wykorzystania samochodów w tzw. modelu mieszanym 50 % VAT od zakupu paliwa będzie można odliczyć dopiero od 1 lipca 2015 roku chyba, że pojazd posiada homologację N1 i jest pojazdem w których liczba miejsc (siedzeń) łącznie z miejscem dla kierowcy wynosi:
a) 1  jeżeli dopuszczalna ładowność jest większa niż 425 kg
b) 2  jeżeli dopuszczalna ładowność jest większa niż 493 kg
c) 3 lub więcej ? jeżeli dopuszczalna ładowność jest większa niż 500 kg
W przypadku pojazdów spełniających powyższe warunki podatnicy będą od 1 kwietnia 2014 r. posiadali prawo do odliczenia 50% podatku naliczonego od zakupu paliwa.

II.    Dokumenty wymagane dla pełnego odliczenia VAT.

–   auto konstrukcyjnie przeznaczone do przewozu co najmniej 10 osób łącznie z kierowcą ?  odpowiednie dokumenty wydane na podstawie przepisów o ruchu drogowym,
–  pojazd samochodowy (inny niż samochód osobowy), mający jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą (klasyfikowany na podstawie przepisów o ruchu drogowym do podrodzaju: wielozadaniowy, van lub z otwartą częścią przeznaczoną do przewozu ładunków) – wymagane – dodatkowe badanie techniczne przeprowadzone przez okręgową stację kontroli pojazdów do 30 czerwca 2014r., potwierdzone zaświadczeniem wydanym przez tę stację, oraz dowód rejestracyjny pojazdu zawierający odpowiednią adnotację o spełnieniu tych wymagań,
–   pojazd samochodowy (inny niż samochód osobowy) który posiada kabinę kierowcy z jednym rzędem siedzeń i nadwozie przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu – wymagane – dodatkowe badanie techniczne przeprowadzone przez okręgową stację kontroli pojazdów do 30 czerwca 2014r., potwierdzone zaświadczeniem wydanym przez tę stację, oraz dowód rejestracyjny pojazdu zawierający odpowiednią adnotację o spełnieniu tych wymagań,
–   pojazd specjalny (o specjalnym przeznaczeniu – agregat elektryczny/spawalniczy, do prac wiertniczych,   koparka, koparko-spycharka, ładowarka, podnośnik do prac konserwacyjno-montażowych, żuraw samochodowy) -z dokumentów wynika, iż jest to pojazd o takim przeznaczeniu,
–  inny niż powyższe, przeznaczony wyłącznie na cele związane z prowadzoną działalnością gospodarczą – obowiązek prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu, wewnętrznych zasad używania pojazdu oraz zgłoszenia na druku VAT 26 w ciągu 7 dni od poniesienia pierwszego wydatku:
–   Wewnętrzne zasady używania pojazdów w przedsiębiorstwie to np. regulaminy, zarządzenia, podpisane przez pracowników.
–    Ewidencja powinna zawierać, zgodnie z treścią art. 86a ust. 7, następujące dane:
1) numer rejestracyjny pojazdu samochodowego;
2) dzień rozpoczęcia i zakończenia prowadzenia ewidencji;
3) stan licznika przebiegu pojazdu samochodowego na dzień rozpoczęcia prowadzenia ewidencji, na koniec każdego okresu rozliczeniowego oraz na dzień zakończenia prowadzenia ewidencji;
4) wpis osoby kierującej pojazdem samochodowym dotyczący każdego wykorzystania tego pojazdu, obejmujący:
a) kolejny numer wpisu,
b) datę i cel wyjazdu,
c) opis trasy (skąd – dokąd),
d) liczbę przejechanych kilometrów,
e) imię i nazwisko osoby kierującej pojazdem
– potwierdzony przez podatnika na koniec każdego okresu rozliczeniowego w zakresie autentyczności wpisu osoby kierującej pojazdem, jeżeli nie jest ona podatnikiem;
5) liczbę przejechanych kilometrów na koniec każdego okresu rozliczeniowego oraz na dzień zakończenia prowadzenia ewidencji.

Prawidłowe sporządzenie i prowadzenie powyższej dokumentacji jest warunkiem koniecznym pełnego odliczenia VAT.

III.    Zasady odliczeń samochód własny – tabela.

1. 
   Zasady odliczeń ? leasing – tabela.