Od 1 kwietnia br. ze zwolnienia od podatku VAT nie skorzystają wyłącznie dostawy tych niezabudowanych gruntów, które zostały sklasyfikowane jako budowlane w planie zagospodarowania przestrzennego lub w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. W przypadku braku planu oraz decyzji o warunkach zabudowy niezabudowany grunt nie może być uznany za teren budowlany, a co za tym idzie należy w takim przypadku zastosować zwolnienie z podatku VAT.

Takie wnioski płynął z interpretacji ogólnej Ministra Finansów z dnia 14 czerwca 2013 r. (znak  PT10/033/12/207/WLI/13/RD58639) w sprawie opodatkowania podatkiem od towarów i usług dostawy terenów niezabudowanych w przypadku braku planu zagospodarowania przestrzennego oraz decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.

Warto przypomnieć, że dopiero z dniem 1 kwietnia br. do ustawy o VAT została wprowadzona legalna definicji terenów budowlanych. Miało to na celu usunięcie rozbieżności pomiędzy organami podatkowymi a sądami administracyjnymi w kwestii elementów decydujących o budowlanym charakterze danego terenu w przypadku, gdy nie został wydany dla tego terenu plan zagospodarowania przestrzennego oraz stosowna decyzja. Zgodnie z definicją wprowadzoną w art. 2 pkt 33 ustawy o VAT przez tereny budowlane rozumie się grunty przeznaczone pod zabudowę w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Od dnia 1 kwietnia 2013 r. obowiązuje również nowe brzmienie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT przewidujące zwolnienie od podatku w przypadku dostawy terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.

Mając na uwadze nowe regulacje Minister Finansów uznał, że: „(…) od dnia 1 kwietnia 2013 r. w związku z wprowadzeniem do ustawy o VAT definicji terenu budowlanego dla potrzeb prawidłowej klasyfikacji gruntów celem zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9 tej ustawy, w sytuacji gdy brak jest planu zagospodarowania przestrzennego lub decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, nie należy już kierować się danymi zawartymi w ewidencji gruntów i budynków, które były, zgodnie z wykładnią zaprezentowaną w wyroku z dnia 17 stycznia 2011 r., istotne w stanie prawnym obowiązującym do dnia 31 marca 2013 r. W konsekwencji dostawa terenu niezabudowanego, nieobjętego planem zagospodarowania przestrzennego lub decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, podlega zwolnieniu z podatku od towarów i usług”.

W świetle stanowiska, jakie zajął Minister Finansów w przywołanej interpretacji ogólnej należy przypomnieć, że przed 1 kwietnia br. ocena, czy dany grunt ma lub może mieć przeznaczenie budowlane budziło istotne wątpliwości. W szczególności problematyczną kwestią było, który akt statuujący to przeznaczenie, mógł być w świetle ustawy o VAT rozstrzygający. Z uwagi na brak legalnej definicji pojęcia terenów budowlanych wykładni art. 43 ust. 2 pkt 9 ustawy o VAT dokonał NSA. W wyroku w składzie siedmiu sędziów z dnia 17 stycznia 2011 r. (sygn. I FPS 8/10) stwierdził, że w sytuacji, gdy brak zarówno planu zagospodarowania przestrzennego, jak i decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu dla klasyfikacji terenu jako niezabudowanego, decydujące znaczenie mają dane wynikające z ewidencji gruntów i budynków, a nie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy.

Należy jednak zauważyć, że przywołana wyżej uchwała NSA z początkiem kwietnia utraciła na aktualność, gdyż jej stosowanie mogłoby prowadzić do nieuzasadnionego zawężania zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT. W definicji pominięte zostały podkreślane wcześniej w uchwale NSA dane z ewidencji gruntów i budynków, nie ma też mowy o studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, znaczenie mają jedynie dane wynikające z planu zagospodarowania przestrzennego lub decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.