Doradztwo Podatkowe i Księgowość

Kariera

Opodatkowanie akcjonariuszy SKA

05-03-2015

Siedmioosoby skład sędziów NSA w uchwale z dnia 16 stycznia 2012 r. (sygn. akt II FPS 1/11) orzekł, że akcjonariusz SKA nie ma obowiązku wpłacania comiesięcznych zaliczek na podatek dochodowy. Przychód akcjonariusza SKA podlega bowiem opodatkowaniu w dniu otrzymania dywidendy wypłaconej akcjonariuszom na podstawie uchwały walnego zgromadzenia o podziale zysku. Uchwała NSA ma zakończyć trwające już od kilku lat spory dotyczące interpretacji przepisów odnoszących się do sposobu opodatkowania spółek komandytowo-akcyjnych.

NSA w przywołanej uchwale uznał że przychód spółki kapitałowej mającej status akcjonariusza SKA podlega opodatkowaniu w dniu otrzymania dywidendy wypłaconej na podstawie uchwały walnego zgromadzenia o podziale zysku. Przychodem akcjonariusza z tytułu posiadanych udziałów w tej spółce są bowiem środki pieniężne lub wartości pieniężne otrzymywane w wyniku podziału zysku. Przychód ten podlega opodatkowaniu dopiero w momencie faktycznej wypłaty z zysku. NSA zaznaczył przy tym, że przychód potencjalnie związany z posiadaniem akcji w SKA nie podlega opodatkowaniu w ciągu roku obrotowego, poprzez ustalanie co miesiąc dochodu przypadającego na akcjonariusza i zapłatę zaliczek miesięcznych na podatek dochodowy od osób prawnych. W analizowanej uchwale podkreślono również, że: „Biorąc pod uwagę pozycję prawną akcjonariusza spółki komandytowo-akcyjnej należy stwierdzić, iż posiadanie akcji, podobnie jak udziałów w spółkach prawa handlowego, oraz czerpanie przychodów z podziału zysku, bez względu na to kiedy akcjonariusz otrzyma z tego źródła pieniądze lub wartości pieniężne, nie jest prowadzeniem działalności gospodarczej przez akcjonariusza spółki komandytowo-akcyjnej”.

Z uwagi na fakt, iż przywołana uchwała NSA dotyczy opodatkowania akcjonariuszy będących osobami prawnymi wątpliwości może budzić jej bezpośrednie zastosowanie w przypadku opodatkowania akcjonariuszy będących osobami fizycznymi.

Analizując jednak wyroki sądów administracyjnych, które zapadły w kontekście opodatkowania dochodów z udziału w SKA uzyskiwanych przez akcjonariuszy będących osobami fizycznymi w ostatnim czasie można zaobserwować kształtowanie się pewnej linii orzeczniczej. Zgodnie z nią dochody, jakie uzyskuje akcjonariusz takiej spółki z tytułu udziału w niej, należy opodatkować jako przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej. Przy czym obowiązek uiszczenia co miesiąc zaliczki na PIT nie powstaje w trakcie roku podatkowego aktualizuje się on dopiero z chwilą podjęcia uchwały o podziale zysku spółki pomiędzy akcjonariuszy (powstaje wówczas przychód należny). Powyższe wynika np. z wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 5 marca 2010 r. (III SA/WA 1626/09), wyroków Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 5 maja 2011 r. (II FSK 2126/09) oraz z dnia 10 stycznia 2012 r. (II FSK 1326/10).

 

W powyższą linię orzeczniczą wpisuje się także wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 6 marca 2012 r. (sygn. akt I SA/Kr 2154/11). WSA w Krakowie podkreślił, że zgodnie z przepisami KSH akcjonariuszowi SKA przysługuje zysk ze spółki tylko wtedy, gdy komplementariusze podejmą uchwałę o jego podziale. Oznacza to, że skoro w trakcie roku podatkowego u akcjonariusza SKA nie powstaje przychód, to w konsekwencji nie ma on obowiązku wpłacania w trakcie roku podatkowego zaliczek na podatek dochodowy. Zatem w sytuacji gdy akcjonariusz nie uzyska przychodu (dochodu) w ciągu roku podatkowego, obowiązek zaliczki nigdy nie powstanie. Sąd uzasadniając swoje stanowisko zauważył, że: „Przyjęcie bowiem założenia, że akcjonariuszowi na bieżąco przypisywany będzie dochód uzyskiwany przez spółkę mogłoby doprowadzić do niesprawiedliwej sytuacji, bowiem – jak wyżej powiedziano – uprawnienie do udziału w zysku uwarunkowane jest podjęciem uchwały”.

 

Brak stosownej uchwały NSA, która wprost odnosiłaby się do akcjonariuszy SKA będących osobami fizycznymi został jednak wypełniony przez Ministra Finansów, który w dniu 11 maja 2012 r. wydał interpretację ogólną (DD5/033/1/12/KSM/DD-125), w której potwierdził stanowisko prezentowane dotychczas tylko przez sądy administracyjne. Stwierdził on w niej bowiem, że: z datą podjęcia uchwały przez walne zgromadzenie spółki komandytowo-akcyjnej o wypłacie dywidendy albo – jeżeli określony został dzień dywidendy – w tym dniu, przychód akcjonariusza z tytułu udziału w zysku takiej spółki staje się jego przychodem należnym, podlegającym z tą datą – stosownie do art. 5 updop oraz art. 5b ust. 2 i art. 8 updof – połączeniu z pozostałymi przychodami, o których mowa w art. 12 updop oraz art. 10 ust. 1 pkt 3 updof. Stosownie więc do przepisów obu tych ustaw – kwota przyznanej przez walne zgromadzenie SKA akcjonariuszowi (osobie fizycznej, osobie prawnej) dywidendy, na podstawie uchwały o podziale zysku tej spółki, stanowi przychód z działalności gospodarczej, od którego należy odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy, stosownie do art. 25 updop oraz art. 44 ust. 1 pkt 1 updof za miesiąc, w którym go uzyskano. Jeżeli podatnik oprócz ww. przychodu uzyskuje także inne przychody z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej, przyznana dywidenda zwiększać zatem będzie wysokość należnej zaliczki na podatek dochodowy za miesiąc, w którym podjęta została uchwała o wypłacie dywidendy akcjonariuszom spółki komandytowo-akcyjnej (albo w którym został określony „dzień dywidendy”).

 

Powyższa interpretacja ogólna, która ma zapewnić jednolite stosowanie prawa podatkowego przez organy podatkowe kończy zatem okres, w którym występowały wątpliwości dotyczące opodatkowania akcjonariuszy SKA.